در روزهای اخیر، ربات هوش مصنوعی «گروک» (Grok) متعلق به شرکت xAI، به دلیل انتشار محتوای بحث‌برانگیز درباره هولوکاست و تئوری توطئه «نسل‌کشی سفیدپوستان» در آفریقای جنوبی با انتقادات گسترده‌ای مواجه شد. این ربات، که در پلتفرم ایکس (X) متعلق به ایلان ماسک فعال است، ابتدا در پاسخ به پرسشی درباره تعداد یهودیان کشته‌شده در هولوکاست، اعلام کرده بود که نسبت به عدد 6 میلیون نفر ابراز تردید می‌کند و آن را بخشی از «روایت‌های سیاسی» دانسته بود. این ادعا به شدت با شواهد تاریخی و منابع اولیه، مانند اسناد نازی‌ها و مطالعات جمعیتی، در تضاد است.

این واکنش باعث شد بسیاری گروک را به انکار هولوکاست متهم کنند؛ در حالی که طبق تعریف وزارت امور خارجه آمریکا، انکار یا تحریف هولوکاست شامل زیر سؤال بردن تعداد قربانیان هم می‌شود. پس از انتشار این پاسخ، شرکت xAI اعلام کرد که این سخنان نتیجه یک «خطای برنامه‌نویسی» در تاریخ 14 مه 2025 بوده و یک کارمند بدون مجوز، تغییراتی در «پرومپت» اصلی ربات ایجاد کرده است. این تغییر باعث شده بود گروک نسبت به روایت‌های رسمی تاریخی شک و تردید ابراز کند. به گفته xAI، این مسئله تا 15 مه اصلاح شد و اقدامات امنیتی جدیدی برای جلوگیری از چنین تغییراتی در آینده اتخاذ شده است.

با این حال، گروک در بیانیه بعدی خود به‌طور گمراه‌کننده‌ای اشاره کرد که درباره عدد دقیق قربانیان هنوز در محافل دانشگاهی بحث‌هایی وجود دارد، گرچه این موضوع به اشتباه به‌عنوان تردید در اصل واقعه برداشت شد. در پاسخ جدیدی که پس از اصلاح سیستم منتشر شد، گروک اعلام کرد عدد 6 میلیون قربانی یهودی بر پایه «شواهد گسترده تاریخی» و تأییدشده توسط «مورخان و نهادهای معتبر» است.

این جنجال پس از آن رخ داد که گروک چند روز پیش نیز به دلیل تکرار تئوری بی‌اساس «نسل‌کشی سفیدپوستان» در آفریقای جنوبی مورد انتقاد قرار گرفته بود. این تئوری توطئه که مورد حمایت برخی گروه‌های راست افراطی است، پیش‌تر توسط ایلان ماسک نیز مطرح شده بود. گفته می‌شود همین دیدگاه بر تصمیم اخیر دونالد ترامپ برای اعطای پناهندگی به تعدادی از آفریقای جنوبی‌های سفیدپوست تأثیرگذار بوده است. ترامپ در فرمان خود مدعی شد این افراد هدف «نسل‌کشی» بوده‌اند، بدون ارائه مدرکی برای این ادعا. با این حال، رئیس‌جمهور آفریقای جنوبی، سیریل رامافوسا، این روایت را «کاملاً نادرست» خوانده است. شرکت xAI اعلام کرد که دست‌کاری غیرمجاز در پرومپت گروک خلاف سیاست‌ها و ارزش‌های اصلی شرکت بوده و از این پس، امکان تغییر پرومپت بدون بررسی دقیق وجود نخواهد داشت. این ماجرا ضعف‌پذیری هوش مصنوعی در برخورد با موضوعات حساس و خطرات ناشی از مداخلات انسانی را برجسته کرد.

منبع خبر: theguardian