در سال گذشته، پس از محدودیت دسترسی چین به سیستم‌های پیشرفته‌ی هوش مصنوعیتوسط شرکت‌هایی مانند OpenAI، شرکت‌های فناوری چین مسیر جدیدی را در پیش گرفتند: توسعه مدل‌های متن‌باز (Open-Source). در ابتدا، چینی‌ها بیشتر به مدل‌های آمریکایی مانند محصولات متن‌باز شرکت Meta تکیه داشتند. اما طی سال گذشته، شرکت‌هایی نظیر Alibaba، DeepSeek و Huawei موفق شدند مدل‌هایی قدرتمند و رقابتی ارائه دهند که در سطح جهانی جایگاه بالایی دارند. موفقیت چین در هوش مصنوعی اتفاقی نیست. دولت چین بیش از یک دهه است که سرمایه‌گذاری گسترده‌ای در زیرساخت‌های فناوری کرده؛ از تولید چیپ‌، مراکز داده و تأمین انرژی گرفته تا آموزش مهندسان متخصص. همین رویکرد، چین را در صنایع باتری، خودروهای برقی و پنل‌های خورشیدی به قدرتی جهانی تبدیل کرد، و حالا نوبت هوش مصنوعی است.

برخلاف ایالات متحده که سرمایه‌گذاری‌ در این حوزه عمدتاً توسط شرکت‌های خصوصی مانند گوگل و متا انجام می‌شود، در چین دولت نقش اصلی را ایفا می‌کند. از تأسیس آزمایشگاه‌های تحقیقاتی پیشرفته گرفته تا حمایت مالی از استارتاپ‌ها، همه تحت نظارت دولت انجام می‌شود. برای مثال، از سال ۲۰۱۴ تاکنون بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار صرف رشد صنعت نیمه‌رسانا شده و در آوریل ۲۰۲۵ نیز ۸.۵ میلیارد دلار برای حمایت از استارتاپ‌های هوش مصنوعی اختصاص یافته است. شهرهایی مانند هانگژو، که محل استقرار شرکت‌هایی مانند علی‌بابا و DeepSeek هستند، تبدیل به قطب‌های فناوری شده‌اند. در این شهر، دولت نه تنها زیرساخت‌ها را فراهم کرده، بلکه به استارتاپ‌ها کمک مالی مستقیم ارائه می‌دهد. برای نمونه، شرکت Deep Principle یک کمک ۲.۵ میلیون دلاری از دولت محلی دریافت کرده است.

یکی از چالش‌های بزرگ برای شرکت‌های چینی، فیلترینگ اینترنت و محدودیت‌های اطلاعاتی است. در حالی که سیستم‌های آمریکایی از منابعی مانند ویکی‌پدیا و Reddit بهره می‌برند، چین داده‌های خود را از منابع تایید شده دولتی مانند رسانه‌های رسمی جمع‌آوری می‌کند؛ مجموعه‌ای که «کورپوس ارزش‌های اصلی» نام دارد. با این حال، مدل‌های هوش مصنوعی چین، به لطف دیتای عظیم داخلی و الگوریتم‌های قوی، از کارایی بالایی برخوردارند. شرکت‌هایی مثل ByteDance، سازنده TikTok، در توسعه سیستم‌های هوشمند پیشرفته پیشتاز هستند. همچنین، مدل‌های متن‌باز چینی به دلیل دسترسی رایگان، توجه مهندسان سراسر جهان را جلب کرده‌اند و می‌توانند در آینده، استانداردهای جهانی این حوزه را تعیین کنند. در نهایت، چین با استفاده از مدل‌های متن‌باز، سرمایه‌گذاری دولتی گسترده و استفاده هوشمندانه از منابع داخلی، در حال نزدیک شدن به قدرت‌های بزرگ مانند آمریکا در رقابت جهانی هوش مصنوعی است. این تحول می‌تواند آینده‌ی تکنولوژی را دگرگون کند، به‌ویژه اگر شرکت‌هایی مانند DeepSeek به استانداردهای جهانی تبدیل شوند.

منبع خبر: nytimes