شرکت OpenAI موفق شد در فینال یک تورنمنت بین‌المللی شطرنج هوش مصنوعی، مدل o3 خود را بدون شکست به قهرمانی برساند و مدل Grok 4 متعلق به شرکت xAI ایلان ماسک را شکست دهد. این رقابت، که میان مدل‌های هوش مصنوعی عمومی (نه برنامه‌های تخصصی شطرنج) برگزار شد، به بخشی از رقابت داغ میان ایلان ماسک و سم آلتمن، دو هم‌بنیان‌گذار OpenAI، دامن زد.

در این تورنمنت که در پلتفرم Kaggle متعلق به گوگل برگزار شد، هشت مدل زبان بزرگ از شرکت‌های Anthropic، گوگل، OpenAI، xAI و توسعه‌دهندگان چینی DeepSeek و Moonshot AI طی سه روز با یکدیگر رقابت کردند. هدف، سنجش توانایی مدل‌ها در بازی‌های استراتژیک با قوانین پیچیده مانند شطرنج بود؛ بازی‌هایی که از گذشته برای ارزیابی منطق، استدلال و توان یادگیری ماشین استفاده می‌شوند. مدل o3 OpenAI بدون شکست به فینال رسید و در نهایت با بازی دقیق و بدون اشتباه، Grok 4 را مغلوب کرد. در مقابل، Grok در مسابقه پایانی چندین خطای جدی از جمله از دست دادن مکرر وزیر داشت که باعث شد شانس پیروزی‌اش از بین برود. هیکارو ناکامورا، استاد بزرگ شطرنج، در پخش زنده مسابقه گفت: «Grok اشتباهات زیادی مرتکب شد، اما OpenAI نه.»

عملکرد Grok و واکنش‌ها

پدرو پینهاتا، نویسنده Chess.com، گفت که تا پیش از نیمه‌نهایی به نظر می‌رسید هیچ‌چیز مانع قهرمانی Grok 4 نخواهد شد، اما در روز پایانی «توهم شکست‌ناپذیری» این مدل از بین رفت. او بازی فینال Grok را «غیرقابل‌تشخیص» و «پر از اشتباهات فاحش» توصیف کرد. ایلان ماسک پیش از فینال در شبکه X (توییتر سابق) نوشت که موفقیت‌های قبلی Grok در این تورنمنت «اثر جانبی» بوده و xAI «تقریباً هیچ تلاشی روی شطرنج نکرده است».

چرا هوش مصنوعی شطرنج بازی می‌کند؟

استفاده از بازی‌هایی مانند شطرنج و بازی گو (Go) سابقه‌ای طولانی در ارزیابی توانایی هوش مصنوعی دارد. این بازی‌ها نیازمند برنامه‌ریزی، استراتژی و تصمیم‌گیری در شرایط پیچیده هستند. در گذشته، پیروزی AlphaGo شرکت DeepMind گوگل بر قهرمانان حرفه‌ای Go و نیز غلبه Deep Blue بر گری کاسپاروف در دهه ۱۹۹۰، نقطه‌عطفی در تاریخ هوش مصنوعی و رایانه بود. امروزه، در حالی که مدل‌های زبانی هوش مصنوعی مانند GPT، Grok و Gemini برای استفاده‌های روزمره طراحی شده‌اند، عملکرد آن‌ها در شطرنج و بازی‌های مشابه می‌تواند معیار مهمی برای سنجش توانایی استدلال منطقی باشد. به گفته کارشناسان، تورنمنت اخیر نشان داد که OpenAI در این زمینه نسبت به رقبای خود از جمله xAI و گوگل، برتری قابل توجهی دارد.

منبع خبر: bbc