مطالعات جدیدی از OpenAI و MIT Media Lab نشان می‌دهد که کاربران پرمصرف ChatGPT اغلب احساس تنهایی بیشتری دارند، وابستگی عاطفی بیشتری به این ابزار پیدا می‌کنند و روابط اجتماعی کمتری در دنیای واقعی دارند. این تحقیقات بیان می‌کنند که تنها تعداد کمی از کاربران به لحاظ احساسی با این چت‌بات درگیر می‌شوند، اما این گروه معمولاً از پرمصرف‌ترین کاربران هستند. محققان دریافتند که کاربرانی که بیشترین تعاملات شخصی و احساسی را با ChatGPT دارند، اغلب احساس تنهایی بیشتری را تجربه می‌کنند. با این حال، هنوز مشخص نیست که آیا استفاده از چت‌بات باعث تنهایی آن‌ها شده است یا اینکه افراد تنها بیشتر به دنبال ارتباط عاطفی با این ابزار هستند.

این تحقیقات، که قرار است در ژورنال‌های علمی مورد بررسی قرار گیرند، به پرسش‌های مهمی درباره تأثیر چت‌بات‌های مبتنی بر هوش مصنوعی بر زندگی اجتماعی کاربران می‌پردازد. داده‌های اولین مطالعه، که شامل بررسی 40 میلیون تعامل واقعی کاربران با ChatGPT و نظرسنجی از 4076 نفر بود، نشان داد که کاربرانی که به نوعی با این ابزار "پیوند" برقرار کرده‌اند – یعنی 10 درصدی که بیشترین زمان را با آن سپری می‌کنند – بیشتر از دیگران احساس تنهایی و وابستگی عاطفی دارند.

دومین مطالعه که شامل 1000 شرکت‌کننده در یک دوره چهار هفته‌ای بود، نشان داد که کاربران پس از استفاده مداوم از ChatGPT، به‌ویژه در حالت صوتی، دچار افزایش احساس وابستگی عاطفی می‌شوند. در ابتدا، چت‌بات‌های صوتی نسبت به نسخه متنی اثرات بهتری در کاهش احساس تنهایی داشتند، اما با افزایش میزان استفاده، این مزیت کاهش یافت. همچنین، مشخص شد که زنان پس از چهار هفته استفاده از چت‌بات، کمتر از مردان تمایل به تعاملات اجتماعی دارند. همچنین، شرکت‌کنندگانی که از حالت صوتی ChatGPT در جنسیتی غیر از جنسیت خود استفاده کردند، در پایان آزمایش احساس تنهایی بیشتری را گزارش کردند. پژوهشگران دریافتند که چت‌بات‌ها معمولاً احساسات کاربران را بازتاب می‌دهند؛ مثلاً پیام‌های شادتر، پاسخ‌های شادتر ایجاد می‌کنند.

دکتر اندرو روگویسکی از مؤسسه هوش مصنوعی مردم‌محور دانشگاه سوری هشدار داد که هوش مصنوعی می‌تواند خطرناک باشد، زیرا انسان‌ها به‌طور طبیعی تمایل دارند رفتارهای انسان‌گونه را به ماشین‌ها نسبت دهند. وی استفاده گسترده از این ابزارها را به "جراحی مغز باز روی انسان‌ها" تشبیه کرد که تأثیرات بلندمدت آن هنوز مشخص نیست. او تأکید کرد که همان‌طور که رسانه‌های اجتماعی پیامدهای منفی داشتند، چت‌بات‌های هوش مصنوعی ممکن است تأثیرات گسترده‌تری داشته باشند.

از سوی دیگر، دکتر تئودور کسکو از دانشگاه آکسفورد بیان کرد که اگرچه این تحقیقات نگرانی‌هایی را درباره استفاده بیش‌ازحد از چت‌بات‌ها مطرح می‌کند، اما می‌تواند به فرصت‌های مثبتی نیز منجر شود. وی اشاره کرد که سیستم‌های هوش مصنوعی می‌توانند به‌ویژه برای افرادی که احساس انزوا دارند، حمایت عاطفی معناداری ارائه دهند، اما باید به‌طور دقیق و هدفمند در زندگی روزمره ادغام شوند. دکتر دوریس دیپولد، پژوهشگر ارتباطات بین‌فرهنگی، نیز تأکید کرد که درک علت وابستگی عاطفی به چت‌بات‌ها ضروری است. او این سؤال را مطرح کرد که آیا این وابستگی به این دلیل ایجاد می‌شود که تعامل با چت‌بات افراد را از ارتباطات اجتماعی واقعی دور می‌کند، یا اینکه این تعامل دیجیتالی، نیاز کاربران به ارتباطات اجتماعی را بیشتر می‌کند؟ در مجموع، این تحقیقات بر لزوم بررسی تأثیرات اجتماعی و روان‌شناختی استفاده از چت‌بات‌های هوش مصنوعی تأکید دارند و نشان می‌دهند که تعامل زیاد با این ابزارها ممکن است احساس تنهایی و وابستگی عاطفی را افزایش دهد.

منبع خبر: theguardian