گوگل به مناسبت "روز ملی دلفین‌ها" از مدل هوش مصنوعی جدیدی به نام DolphinGemma رونمایی کرده که با همکاری محققان دانشگاه جورجیا تک و پروژه میدانی "Wild Dolphin Project" (WDP) توسعه یافته است. این مدل با هدف درک ساختار صداهای پیچیده دلفین‌ها و تولید صداهای مشابه برای تعامل احتمالی با این موجودات هوشمند طراحی شده است. پروژه WDP از سال 1985 به بررسی جامعه‌ای از دلفین‌های خال‌خالی آتلانتیک در باهاما پرداخته و طولانی‌ترین تحقیق زیرآبی درباره دلفین‌ها محسوب می‌شود. این پژوهش غیرتهاجمی، شامل ویدیوها و صداهای ضبط‌شده‌ی دقیق، شناسایی فردی دلفین‌ها و رفتارهای اجتماعی آن‌هاست. صداهایی مثل سوت‌های امضادار (نوعی نام شخصی)، صداهای "burst-pulse" هنگام دعوا، و کلیک‌هایی در زمان جفت‌گیری یا تعقیب شکار از جمله یافته‌های مهم این تیم است.

مدل DolphinGemma بر پایه فناوری صوتی SoundStream گوگل توسعه یافته و با حدود 400 میلیون پارامتر، توانایی اجرا روی گوشی‌های Pixel را دارد. این مدل مانند مدل‌های زبانی، صداهای دلفین را دریافت و الگوها و ساختار آن‌ها را تحلیل کرده و صداهای بعدی را پیش‌بینی می‌کند. هدف نهایی، کشف قواعد ارتباطی دلفین‌ها و شاید حتی ایجاد واژگان مشترک بین انسان و دلفین‌ها است. هم‌زمان، WDP با کمک دانشگاه جورجیا تک، سیستم CHAT (سامانه تقویت شنوایی دلفین‌ها) را نیز توسعه داده است؛ کامپیوتری زیرآبی که با تولید سوت‌های مصنوعی برای اشیایی مانند خزه دریایی یا روسری‌ها، تلاش دارد تا دلفین‌ها این سوت‌ها را تقلید کرده و درخواست خود را اعلام کنند. این سیستم با گوشی‌های Pixel، صداهای دلفین را تشخیص داده، نام سوت تقلیدشده را به محقق اطلاع می‌دهد و امکان واکنش سریع را فراهم می‌سازد. نسل بعدی این سیستم با محوریت گوشی Pixel 9 در تابستان 2025 معرفی خواهد شد و قابلیت‌هایی مانند بلندگو و الگوریتم‌های تطبیق قالب را نیز شامل خواهد بود.

در آینده نزدیک، گوگل قصد دارد مدل DolphinGemma را به صورت متن‌باز در اختیار پژوهشگران سراسر دنیا قرار دهد. این مدل اگرچه برای دلفین‌های آتلانتیک آموزش دیده، اما با تنظیمات مناسب می‌تواند برای گونه‌های دیگر نیز مورد استفاده قرار گیرد. این تلاش مشترک میان دانشمندان حوزه دریایی، دانشگاهیان و فناوری‌های پیشرفته، قدمی بزرگ در مسیر درک و تعامل با گونه‌های غیرانسانی و هوشمند مانند دلفین‌هاست.

منبع خبر: blog.google