چند دهه اخیر از تاریخ بشریت به شکل عجیبی با پیشرفت علم و تکنولوژی گره خورده است. به خصوص در دهه اخیر و همین چند سال اخیر پیشرفت علوم تکنولوژیکی و بخصوص هوش مصنوعی توجه و تعجب همه مردم دنیا را برانگیخته است. با سرعت عجیب پیشرفت هوش مصنوعی در چند سال اخیر، به جرات می‌توان دهه پیش رو را نقطه عطفی در تاریخ بشریت و هوش مصنوعی در نظر گرفت. مدل‌های زبانی و گفتاری، ربات‌های چت، سیستم‌های هوش مصنوعی تولید تصویر، تحولات عظیم در صنعت، پزشکی و بسیاری از زمینه‌های دیگر نمونه‌های بس ناچیز از تأثیرات هوش مصنوعی بر زندگی بشریت در چند سال اخیر بوده و همچنان ادامه دارد. با پیشروی سریع هوش مصنوعی، حرف و حدیث‌هایی از ظهور انواع مختلف سیستم‌های مبتنی بر هوش مصنوعی به گوش می‌رسد که از طرفی بسیار هیجان انگیز است و از طرف دیگر رعب آور و ترسناک یکی از این انواع سیستم‌های هوش مصنوعی که سروصدای زیادی به پا کرده، ابر هوش مصنوعی است که ادعا می‌شود، می‌تواند حتی بهتر و هوشمندتر از انسان عمل کند. اما در اینجا موضوع بحث ما ابر هوش مصنوعی نیست. یکی دیگر از انواع سیستم‌های هوش مصنوعی، هوش مصنوعی عمومی یا AGI است که قرار است در این مقاله در مورد این نوع از سیستم‌های هوش مصنوعی بیشتر بحث کنیم و بررسی کنیم که سیستم هوش مصنوعی عمومی چیست و چه ویژگی‌هایی دارد. در ادامه با آرتیجنسهمراه باشید.

هوش مصنوعی عمومی چیست؟

همان طور که با کمی دقت می‌توان از نام آن هم متوجه شد، هوش مصنوعی عمومی به دسته‌ای از سیستم‌های هوش مصنوعی گفته می‌شود که در سطح عمومی از هوشمندی می‌تواند به بشر کمک کند. به عبارت دیگر هوش مصنوعی عمومی یا AGI هوشمندی هم رتبه و تقریباً در حد هوشمندی انسان دارد. تمام سیستم‌های هوش مصنوعی که در چند سال اخیر ارائه شد از همین نوع از سیستم‌های هوش مصنوعی به حساب می‌آید. ربات چت ChatGPT شرکت هوش مصنوعی OpenAI، Gemini متعلق به شرکت گوگل  و یا مدل‌های مولد تصویر مثل Midjourney نمونه‌های ابتدایی از سیستم‌های هوش مصنوعی عمومی هستند. در حالت کلی سیستم‌های هوش مصنوعی عمومی سیستم‌های هوشمندی هستند که می‌توانند برخی از وظایفی که به انسان‌ها نسبت داده می‌شوند را انجام دهند، مانند ترجمه متون، تشخیص اشیا در تصاویر یا پیشنهاد دادن فیلم‌ها یا موسیقی‌های مشابه با علاقه‌های شخص و سیستم‌های مبتنی بر منطق فازی. سیستم‌های هوش مصنوعی عمومی می‌توانند درک و فهم وسیعی از موضوعات گسترده داشته باشند، به دستورات در زبان انسانی پاسخ دهند، عواطف انسانی را درک کنند، از تجربیات یاد بگیرند و بتوانند خود را با محیط اطراف خود مطابقت دهند. سیستم‌های هوش مصنوعی فعلی را می‌تواند نسخه ابتدایی از هوش مصنوعی عمومی به حساب آورد، زیرا هوش مصنوعی عمومی سیستمی است که می‌تواند در زمین‌های مختلف بدون نیاز به ایجاد تغییرات گسترده در کد و نرم افزار عمل کند که سیستم‌های هوش مصنوعی فعلی فعلاً با این تعریف‌ها کمی فاصله دارند.  

ویژگی‌های هوش مصنوعی عمومی:

حالا که کمی با مفهوم هوش مصنوعی عمومی یا همان AGI که کوتاه شده عبارت Artificial General Intelligence است، آشنا شدیم، قصد داریم که در این بخش از مقاله بیشتر با ویژگی‌های این نوع سیستم‌های هوش مصنوعی آشنا شویم تا وجه تمایز این نوع سیستم‌ها با دیگر انواع هوش مصنوعی مثل هوش مصنوعی خودآگاه آشکار شود. در زیر تعدادی از ویژگی‌های مهم هوش مصنوعی عمومی آورده شده و در مورد هر کدام توضیحاتی ارائه شده است:

آموزش و یادگیری چند زمینه‌ای:

یک سیستم هوش مصنوعی AGI باید قادر باشد از داده‌های مختلف و در زمینه‌های گوناگون یاد بگیرد، به‌مرورزمان از تجربیات خود درس گرفته و درک عمیقی از جهان اطراف خود داشته باشد.

درک زبان انسانی:

یکی دیگر از سیستم‌های هوش مصنوعی عمومی این است که بتواند دستورات و اطلاعاتی که به زبان انسانی به آن داده شده‌ است را درک کند آنها را پردازش کند و بر اساس آن پاسخ مناسب را ارائه دهد. 

استدلال و تفکر:

قدرت استدلال یکی دیگر از ویژگی‌های هوش مصنوعی عمومی است. هوش مصنوعی عمومی سیستمی است که می‌تواند مسائل مختلف را تجزیه و تحلیل کرده و به نتایج منطقی برسد.

درک و تولید عواطف:

یک سیستم هوش مصنوعی عمومی می‌تواند عواطف و احساسات انسانی را در درک کرده و آنها را بیان کند. 

تطبیق با محیط:

هوش مصنوعی AGI باید قادر باشد با تغییرات در محیط و شرایط جدید تطبیق پیدا کند و در مواجهه با چالش‌های جدید انعطاف پذیری لازم را داشته باشد. 

خلاقیت و نوآوری:

خلاقیت و نوآوری یکی دیگر از ویژگی‌های هوش مصنوعی AGI است. یک سیستم AGI باید قادر باشد راه‌های جدید و خلاقانه‌ای برای حل مسائل مختلف پیدا کند و ایده‌های نوآورانه ارائه دهد.

نتیجه گیری:
شاید تا چند سال پیش رسیدن به تکنولوژی لازم برای پیاده سازی سیستم‌های هوش مصنوعی عمومی فقط در حد یک تئوری علمی تخیلی بود؛ اما امروز بشر توانسته موفق به طراحی سیستم ماشینی شود که می‌تواند هم پای خود او در انجام کارها و وظایف ایفای نقش کند و تقریباً به اندازه خود انسان هوشمندی داشته باشد. هوش مصنوعی عمومی تقریباً همه آن چیزی است که بشر تابه‌حال از هوش مصنوعی به آن رسیده است و راه را برای اکتشافات و پیشرفت‌های بیشتر هموار کرده است. شاید با صحبت در مورد هوش مصنوعی عمومی ذهن‌ها به این سمت برود که بشر بالاخره موفق به طراحی سیستم هوش مصنوعی، هوشمند در حد هوشمندی انسان شده است؛ اما این یک تعبیر اشتباه از این موضوع است. با اینکه بشر موفق شده در چند سال اخیر سیستم‌های هوش مصنوعی هوشمندی را طراحی و پیاده سازی کند اما هنوز ایرادات بسیاری بر این سیستم‌های هوش مصنوعی و سطح هوشمندی آن وارد است و هنوز راه بسیاری تا رسیدن به هوشمندی انسانی باقی است، ولی این موضوع نباید ما را در پیمودن مسیر پیشرفت هوش مصنوعی ناامید کند. باید به خاطر داشت که هرآنچه که بشر امروز به آن رسیده روزی غیر ممکن می‌نمود.