شاید عصر فعلی را بتوان عصر هوش مصنوعی نامید. با تاخت و تازی که هوش مصنوعی در چند سال اخیر در حوزه علم و تکنولوژی به پا کرده به راحتی میتوان گفت که عصر فعلی به این پدیده تعلق دارد و عصری است که این علم میتواند در آن به شکوفایی برسد. هوش مصنوعی علمی است که قصد دارد ماشینهای هوشمندی تولید کند که میتوانند؛ مانند انسان فکر کنند و مانند انسان تصمیم بگیرند. در عصر حاضر هر روز شاهد ظهور یک سیستم و یا مدل هوش مصنوعی هستم که میتواند ذهن و خلاقیت بشر را و حتی نیروهای انسانی متخصص را به چالش بکشد. از مدلهای ربات چت مثل ChatGPT و Gemini گرفته تا مدلهای تولید تصویر و ویدئو همه و همه نمونههایی از سیستمهای هوش مصنوعی هستند که میتوانند در ارائه راهکارها، تصمیمگیریها به نحوی به شما کمک کند که شما متوجه ماشین بودن آنها نشوید. در بحبوحه پیشرفت سرسام آور مدلهای و سیستمهای هوش مصنوعی در چند سال اخیر، سؤالی که ذهن بسیاری از فعالان و مردم عادی را به خود مشغول کرده این است که آیا روزی هوش مصنوعی میتواند حتی پا را فراتر از مرزهای خود گذاشته و هوش انسانی را هم کنار بزند؟ آیا روزی هوش مصنوعی میتواند حتی از هوش انسانی هم بهتر عمل کند؟ مطرح کردن این سؤال پای مفهومی را به میان میکشد که میتواند به این سؤالها پاسخ دهد. ابر هوش مصنوعی یا Super AI. ابر هوش مصنوعی مفهومی است که میتواند به ما بگوید که آیا قرار است روزی هوش مصنوعی از هوش انسانی پیشی بگیرد یا نه. در این مقاله قصد داریم این مفهوم را در هوش مصنوعی بیشتر بررسی کرده و ببینم که آیا واقعا روزی هوش مصنوعی میتواند هوش انسانی را کنار بزند؟ برای پاسخ به این سوال با آرتیجنسهمراه باشید.
ابر هوش مصنوعی چیست و چگونه کار میکند؟
برای سطوح مختلف هوشمندی ماشینهای هوشمند که از علم هوش مصنوعی قدرت میگیرند دستهبندیهایی وجود دارد که یکی از این دستهبندیها ابر هوش مصنوعی یا Super AI است. ابر هوش مصنوعی به درجهای از هوشمندی در سیستمهای هوش مصنوعی اشاره دارد که که در هوشمندی، استدلال و آگاهی از انسان پیش گرفته و میتواند بهتر از انسان عمل کند. شاید تا چند سال قبل مطرح کردن مفهومی به اسم ابر هوش مصنوعی دور از تصور بود و بیشتر از آنکه در واقعیت به آن پرداخته شود، موضوع فیلمهای علمی تخیلی بود؛ ولی در بحبوحه پیشرفتهای سرسام آور در حوزه هوش مصنوعی، بحثها پیرامون این مفهوم بالا گرفته و متخصصین این حوزه را به تفکر وا داشت که آیا روزی هوش مصنوعی میتواند به این درجه از هوشمندی برسد؟ اگر روزی قرار باشد ابر هوش مصنوعی پا به عرصه وجود بگذارد، انتظار میرود که از همان تکنیکهای فعلی در هوش مصنوعی، یعنی شبکههای عصبی، الگوریتمهای یادگیری ماشین و منطق فازی استفاده کند؛ اما تفاوتی که بین ابر هوش مصنوعی و هوش مصنوعی عادی هست این است که این نوع از هوش مصنوعی قادر است نه تنها الگوها و اطلاعات را درک کند، بلکه اطلاعات را تعمیم دهد و از تجربیات گذشته خود استفاده کند تا در مواقع جدید بتواند پویاتر و انسانیتر تصمیم بگیرد. به عبارت سادهتر ابر هوش مصنوعی، هوش مصنوعی است که به خودآگاهی رسیده است.
ویژگیهای ابر هوش مصنوعی:
در این بخش از مقاله و پس از آشنایی با مفهوم ابر هوش مصنوعی، بهتر است کمی هم با ویژگیهای این مفهوم آشنا شویم و ببینیم که دقیقاً چه ویژگیهایی لازم است تا یک سیستم هوش مصنوعی را ابر هوش مصنوعی بنامیم:
آگاهی ذاتی: ابر هوش مصنوعی سیستم هوشمندی است که توانایی درک و شناخت خود و محیط اطراف را دارد و میتواند محیط اطراف خود را تجزیه و تحلیل کرده و متناسب با آن تصمیم گیری کند.
خودآگاهی: خودآگاهی یکی از ویژگیهای بحث برانگیز در سیستمهای ابر هوش مصنوعی است که حالتی را تعریف میکند که در آن سیستم میتواند از وجود خود و هویت فردی خود، آگاهی داشته باشد. این ویژگی اشاره به هوش مصنوعی خودآگاه دارد که نوع دیگری از هوشمندی است. ویژگی که تابهحال در موجودی به غیر از انسان مشاهده نشده
توانایی یادگیری خودآگاه: ابر هوش مصنوعی میتواند بدون کمک عوامل بیرونی و برنامه نویسی و ارائه اطلاعات جدید، با استفاده از اطلاعات قبلی و با استفاده از تجربیات کسب شده، خود را بهبود ببخشد و عملکرد خود را ارتقا دهد.
خلاقیت: خلاقیت یکی دیگر از ویژگیهای ابر هوش مصنوعی است که میتواند مرزهای خلاقیت بشری را جابهجا کند. این نوع هوش مصنوعی قادر به تولید راهحلهای خلاقانه برای حل مسائل خواهد بود که حتی از اختیار انسان هم خارج است.
نتیجه گیری:
پیشرفتهای روز افزون در حوزه هوش مصنوعی و سیستمها و مدلهای مبتنی بر آن متخصصین این حوزه را بیش از هر وقت دیگری برای رسید به ابر هوش مصنوعی امیدوارتر میکند. تصور رسیدن هوش مصنوعی به هوشی بالاتر از هوش انسانی از طرفی میتواند برای بشر قدم بزرگی باشد و از طرفی هم میتواند بسیار وحشتناک و رعب آور باشد. اما پیش از همه اینها سؤالی که مطرح است این است که آیا انسان واقعاً روزی میتواند به چنین مرحلهای برسد؟ آیا انسان روزی میتواند یک سیستم هوش مصنوعی طراحی کند که بتواند بهتر از انسان عمل کند. در اینجا افراد صاحب نظر در حوزه هوش مصنوعی به دو دسته کلی تقسیم میشوند. عدهای اطمینان دارند که با پیشرفت در علم و کشف روشها و تکنیکهای مدرنتر، میتوان به این سطح از هوشمندی دست پیدا کرد. در مقابل عدهای هم بر این باور هستند که فرقی نمیکند که علم تا چه اندازه پیشرفت میکند، بشر هیچ گاه به هوشی بالاتر از هوش انسانی نخواهد رسید. در طول تاریخ بشریت بارها شاهد تغییر معادلات توسط علم بودهایم اما باید به خاطر داشته باشیم که شاید علم هم محدودیتهایی داشته باشد. به هر حال برای پاسخ به این سؤال که آیا انسان میتواند به هوشمندی بالاتر از هوش انسانی برسد یا نه، مثل همیشه باید منتظر بود تا زمان به این سؤال پاسخ دهد.
پاسخ :